به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

ناگفته‌هایی از هجرت ناتمام کریمه اهل‌بیت (س) به ایران

تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۶۵۱۹۴

نگرانی خاندان امام رضا (ع) نسبت به سلامت آن‌حضرت در جریان هجرت اجباری امام (ع) به مرو، از همان آغاز سفر شروع شد. ثامن‌الحجج (ع) دستور فرمود که مردم و اعضای خاندان، هنگام وداع، با صدای بلند گریه کنند و مرثیه بخوانند، گویی که این سفر را بازگشتی نیست. به همین دلیل، وقتی اخبار ضد و نقیضی مبنی بر ایجاد محدودیت برای امام رضا (ع) به مدینه رسید، برخی از اعضای خاندان آن‌حضرت، درنگ را جایز ندانستند و به سوی ایران حرکت کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هرچند که برای سفر اعضای خانواده امام هشتم (ع)، دلایل دیگری نیز از سوی برخی مورخان اقامه شده‌است؛ اما با توجه به شواهد و گزارش‌های روایی و تاریخی، نمی‌توان موضوع بیمناکی آن‌ها را نسبت به جان امام (ع) نادیده گرفت.

هجرتی پرخیر و برکت
ورود امام رضا (ع) به ایران، خیر و برکت فراوانی در پی داشت. بسیاری از سادات که تا پیش از آن برای حرکت به سمت این سرزمین در تردید و دودلی به سر می‌بردند و جزء طبرستان و دیلمان جایی را برای زندگی و فعالیت امن نمی‌دانستند، راه ایران را در پیش گرفتند و با سکونت در گوشه و کنار این سرزمین پهناور و صاحب فرهنگ، به نشر آموزه‌های اهل‌بیت (ع) همت گماشتند. هر چند که ماجرای مهاجرت سادات و امامزادگان به ایران و تقابل عباسیان با آن ها، حوادث تلخ و غمباری را رقم زد، اما وفات و شهادت مظلومانه وابستگان خاندان پیامبر (ص)، باعث رغبت بیشتر ایرانیان به مکتب اهل‌بیت (ع) شد و ساکنان این سرزمین، صرف‌نظر از مذهب و دیدگاه‌های اعتقادی، به فرزندان رسول‌خدا (ص) علاقه و ارادتی باطنی و درونی پیدا کردند؛ ارادتی که طی یک هزاره، در دل و جان مردم ما ریشه دواند و ایران زمین را به پایگاه دلدادگان و شیفتگان مکتب اهل‌بیت (ع) تبدیل کرد.

حضرت فاطمه معصومه (س)، خواهر امام رضا (ع)، یکی از امامزادگان ارجمند و بزرگواری است که ایران را به قدوم خود منور کرد و بارگاه ملکوتی‌اش در شهر مقدس قم، به زیارتگاه مشتاقان و خداجویان و پناهگاه دانشمندان و اهل تفکر تبدیل شد. با این حال، روایت هجرت بی‌بازگشت کریمه اهل‌بیت (س)، جدا از دلیلی که در ابتدای نوشتار آوردیم، نیست.

سفری که به قم ختم شد
به نظر می‌رسد این هجرت تاریخ ساز، برخلاف آن‌چه شهرت یافته، غریبانه و در کمال مظلومیت بوده است. استاد «یوسفی غروی» در کتاب ارزشمند «موسوعه التاریخ الاسلامی»، به بررسی چگونگی این هجرت، بر اساس اسناد و مدارک تاریخی پرداخته و معتقد است که آن‌چه درباره ورود حضرت معصومه (س) به قم، همراه با کاروانی مجلل و متشکل از بزرگان بنی‌هاشم، در برخی منابع تاریخی نقل شده است، صحت ندارد.

این پژوهشگر برجسته تاریخ اسلام، در گفت‌وگویی با روزنامه خراسان تاکید می‌کند: «حضرت فاطمه معصومه (س)، با کاروانی عظیم و مجلل به قم نیامدند. کاروان ایشان، چنان که برخی روایت می‌کنند، شامل بزرگان بنی هاشم و موالیانشان نبود و در زمان ورود این بانوی بزرگوار به شهر قم، درگیری و جنگی هم روی نداده است. چنین ادعاهایی، صرفاً داستان است و واقعیت ندارد. آن چه از نظر تاریخی درست به نظر می‌رسد، این است که طولانی شدن سفر حضرت امام رضا (ع) از یک سو و از سوی دیگر، انتشار قصیده معروف «دعبل خزاعی» که به قصیده «تائیّه» مشهور است، باعث بروز نگرانی در میان خانواده و دوستداران امام (ع) و زمینه ساز حرکت آن‌ها به سمت ایران و شهر مرو شد.» مورخان تقریباً متفق‌القول هستند که دلیل ورود کریمه اهل‌بیت (س) به قم، بیماری ایشان و نیاز آن حضرت به استراحت بوده است. این شهر، از هر لحاظ، برای میزبانی از بانوی کرامت، مناسب و آماده بود.

بیشتر بخوانید

شباهت‌های حضرت معصومه (س) با حضرت زهرا (س) / چرا کریمه اهل بیت در قم مدفون شد؟

شیعیان اشعری قم که نسب شان به «سائب بن مالک اشعری»، یکی از یاران مشهور «مختار ثقفی» و از شهدای قیام او می‌رسید، به استقبال حضرت معصومه (س) رفتند و میزبانی آن بانوی بزرگوار را برعهده گرفتند. مدت اقامت خواهر ارجمند امام رضا (ع) در شهر قم، طولانی نبود. آن حضرت که به دلیل بیماری و برای استراحت وارد این شهر شده‌بود، مدتی بعد، رحلت فرمود و به این ترتیب، حیات ظاهری‌اش به پایان رسید، اما حیات معنوی کریمه اهل‌بیت (س) در قم تداوم یافت و چنان که اشاره کردیم، برکات فراوانی برای مردم این خطه و همچنین، سراسر ایران به همراه آورد. رحلت حضرت فاطمه معصومه (س) در قم و احترامی که قمیان و دیگر شیعیان برای ایشان قائل بودند، از یک سو و روایات و احادیثی که درباره مقام ارجمند این بانوی بزرگوار، از معصومین (ع) نقل شده است، از سوی دیگر، توجه و اقبال بیشتر شیعیان به شهر قم را در پی داشت. مناطق همجوار این شهر، به تدریج به مناطق شیعه‌نشین و تفکرات شیعی نیز به اندیشه غالب این نواحی تبدیل شد.

مدتی بعد، شخصیت‌های برجسته‌ای همچون حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) به این مناطق هجرت کردند و حضور آن ها، در نهادینه شدن فرهنگ و اندیشه شیعی در این نواحی، بسیار مؤثر بود به طوری که کمتر از یک قرن بعد، علمای بنامی همچون «شیخ صدوق» از میان مردم این خطه برخاستند و بر ترویج تفکر اسلامی و فرهنگ اصیل شیعی، همت گماشتند؛ بزرگانی که اقدامات آن‌ها در پرتو برکت حضور کریمه اهل‌بیت (س)، باعث گسترش روزافزون آموزه‌های شیعه در ایران شد.

منبع: روزنامه خراسان

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی مناسبتی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: شهادت حضرت معصومه س کریمه اهل بیت امام رضا آن حضرت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۶۵۱۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

احداث ۴ شبستان جدید در آستان حسینی

محمد جلال‌مآب، رئیس ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات در حاشیه بازدید شیخ عبدالمهدی کربلایی متولی شرعی حرم امام حسین(ع) از مراحل پیشرفت طرح توسعه حرم که با همت مهندسان، استادکاران و هنرمندان ایرانی در حال ساخت است، گفت: فاز نخست طرح جامع توسعه حرم امام حسین(ع) مزین به نام صحن و شبستان حضرت زینب(س) بیش از ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

وی افزود: براساس طرح صحن حضرت زینب(س)، ساخت چهار شبستان در تراز رو و زیرسطحی به‌نام‌های شبستان حضرت علی اکبر(ع)، شبستان امام حسین(ع)، شبستان باب القبله و شبستان عقیله در حال اجراست.

جلال‌مآب گفت: از این تعداد، شبستان حضرت علی اکبر(ع) در روبه‌روی خیمه‌گاه حسینی و به مساحت حدود دو هزار و ۸۰۰ مترمربع در طبقه همکف قرار دارد و سه شبستان دیگر در تراز زیر سطحی ساخته می‌شود.

به گفته وی، شبستان عقیله به مساحت دو هزار مترمربع در شمال ساختمان مقام حضرت زینب (س)، شبستان امام حسین(ع) به مساحت چهار هزار و ۸۰۰ مترمربع در جنوب ساختمان مقام و شبستان باب القبله به مساحت دو هزار و ۵۰۰ مترمربع در جنوب درب باب‌القبله حرم مطهر همگی در تراز زیر سطح در حال ساخت است.

وی درباره سایر طرح‌ها و اقدامات ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات، گفت: این تشکل مردم نهاد با پشتیبانی خیران و نذر دوستداران اهل بیت علیهم‌السلام، بیش از ۱۸۰ طرح مرمت، بازسازی، خدماتی ـ رفاهی و توسعه‌ای را در شهرهای نجف، کربلا، کاظمین، سامرا، بلد، مسیب عراق و سوریه به اتمام رسانده یا در دست اجرا دارد.

رئیس ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات یادآور شد: حدود یک سال است که طرح توسعه حرم امام علی(ع) در نجف اشرف مزین به نام صحن و شبستان حضرت زهرا سلام الله به مساحت ۲۳۰ هزار متر مربع به اتمام رسیده و اکنون در حال بهره‌برداری است.

وی‌ گفت: در کاظمین نیز طرح توسعه زیرسطحی مزین به نام شبستان حضرت امام محمد باقر(ع) به متراژ پنج هزار متر مربع طراحی شده و در حال اجراست.

جلال‌مآب گفت: پروژه استحکام بنای حرم مطهر امامین عسکریین علیهم السلام در سامرا نیز براساس دانش فنی روز و مهندسی پیشرفته در حال انجام است.

براساس این گزارش، علاقه‌مندان به مشارکت در طرح توسعه حرم‌های مطهر در عتبات می‌توانند به تارنمای ستاد توسعه و بازسازی عتبات و قسمت پرداخت آنلاین به نشانی https://atabat.org/fa/onlinepayment/form مراجعه کرده و کمک‌های خود را به میزان دلخواه اهدا کنند.

منبع: ایکنا (خبرگزاری بین‌المللی قرآن)